Przekroczenie punktów karnych
Limity punktów karnych
W Polsce obowiązują dwa różne limity punktów karnych, które zależą od stażu posiadania prawa jazdy. Dla młodych kierowców, czyli takich, którzy korzystają z uprawnień krócej niż rok, ten limit wynosi 20 punktów. Wszystkich pozostałych uczestników ruchu obowiązuje limit 24 punktów. To, o czym należy pamiętać, to fakt, że są to maksymalne dopuszczalne limity posiadanych punktów i dopiero przekroczenie tych wartości jest podstawą do utraty uprawnień.
Według najnowszego taryfikatora maksymalna kara, jaką policja może nałożyć na kierującego za pojedyncze wykroczenie, to 15 punktów karnych. Tak surowo penalizowani są kierowcy, którzy dopuścili się najcięższych przewinień, czyli przekroczyli dopuszczalną prędkość o ponad 70 km/h, nie ustąpili pierwszeństwa pieszemu na przejściu, wyprzedzali na pasach, wtargnęli na skrzyżowanie na czerwonym świetle, spowodowali zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym w stanie nietrzeźwości lub nie udzielili pomocy ofiarom wypadku.
Nie oznacza to wcale, że podczas jednego zatrzymania kierowca z czystym kontem nie może stracić uprawnień. Punkty się sumują, więc teoretyczna sytuacja, w której kierowca przekracza prędkość o ponad 70 km/h (15 punktów) podczas jazdy buspasem (6 punktów.) bez zapiętych pasów (5 punktów) to wystarczająca kumulacja przewinień, żeby pożegnać się z prawem jazdy na długie miesiące.
Punkty karne zostały wprowadzone w Polsce po raz pierwszy w 1993 roku.
Co się dzieje po przekroczeniu limitu punktów karnych?
Kierowca, który przekracza dopuszczalny limit punktów karnych, traci uprawnienia i nie będzie mógł ponownie wsiąść za kierownicę, dopóki nie zda egzaminu. Następstwo wydarzeń od utraty do odzyskania prawa jazdy krok po kroku wygląda następująco:
- Policja zatrzymuje prawo jazdy po przekroczeniu limitu punktów (21/25).
- Starosta wydaje decyzję o cofnięciu uprawnień i kieruje kierowcę na badania psychologiczne i egzamin sprawdzający. Jeżeli utrata uprawnień dotyczy młodych kierowców, muszą oni powtórnie przejść całą procedurę, ukończyć kurs i zdać egzamin, tak jakby nigdy wcześniej nie posiadali uprawnień.
- Kierowcy z dłuższym stażem zapisują się na powtórny egzamin do WORD-u (Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego), podczas którego będą musieli zaliczyć część teoretyczną i praktyczną.
- Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest wykonanie badań lekarskich oraz (w przypadku kierowców zawodowych) także badań psychologicznych.
- Tylko kierowcy, którzy zdadzą egzamin za pierwszym razem, odzyskają uprawnienia, a ich konto punktowe zostanie wyzerowane. Według statystyk tylko 38% kierowców zalicza egzamin przy pierwszym podejściu.
- Jeżeli kierowca posiada uprawnienia na więcej niż jedną kategorię, po utracie uprawnień musi zdać egzamin na każdą posiadaną kategorię, niezależnie od rodzaju pojazdu, który prowadził w momencie przekroczenia limitu punktów.
W Polsce około 35% kierowców posiada więcej niż jedną kategorię prawa jazdy. Przekroczenie limitu punktów karnych oznacza utratę uprawnień na wszystkie posiadane kategorie.
Czy można zredukować liczbę posiadanych punktów karnych?
Jeżeli na naszym koncie pojawiły się punkty karne i obawiamy się utraty prawa jazdy, możemy zmniejszyć ich liczbę, zapisując się na kurs reedukacyjny. Kurs jest dostępny dla kierowców posiadających uprawnienia dłużej niż rok i można w nim uczestniczyć raz na 6 miesięcy, pozbywając się w ten sposób 6 punktów karnych. Cały kurs to dwa dni wykładów (8 lekcji dziennie), a jego koszt wynosi 500 zł, choć według niektórych doniesień ta cena ma niebawem znacząco wzrosnąć i sięgać nawet 2500 zł.
Najczęstszym wykroczeniem karanym punktami w Polsce jest przekroczenie prędkości. Rocznie z tego tytułu policja wystawia 2,4 miliona mandatów.
Czy punkty karne mogą skasować się same?
Tak. Punkty karne zostaną usunięte z konta po upływie 12 miesięcy od daty opłacenia mandatu. To ważna nowelizacja prawa, ponieważ według wcześniej obowiązujących przepisów punkty kasowały się po upłynięciu określonego czasu (roku lub dwóch lat) od ujawnienia wykroczenia. Teraz osoby, które nie opłaciły wystawionych mandatów lub rozłożyły je na raty, nie pozbędą się punktów karnych do momentu uregulowania wszystkich należności.
W przypadku, gdy kierowca odmawia przyjęcia mandatu, na jego koncie pojawiają się tzw. punkty tymczasowe, które nie sumują się z przyznanymi punktami do momentu wydania orzeczenia przez sąd rozpatrujący jego sprawę.
Niechlubnym punktowym rekordzistą Polski został 48-letni motocyklista z gminy Baranów, który podczas ucieczki przed policją uzbierał 610 punktów karnych. Dodatkowo otrzymał mandat na kwotę ponad 46 tys. zł.
Jak mogę sprawdzić liczbę posiadanych punktów karnych?
Liczbę posiadanych punktów karnych można sprawdzić na kilka sposobów. Najprostszym z nich jest skorzystanie z aplikacji mObywatel, w której po zalogowaniu się profilem zaufanym można w każdej chwili wyświetlić przyznane i tymczasowe punkty, a także historię mandatów. Punkty można też sprawdzić w portalu CEPIK 2.0 – po zalogowaniu się w tym systemie udostępniona nam zostanie pełna ewidencja naruszeń. Dla osób preferujących tradycyjne metody możliwe jest uzyskanie informacji osobiście w Wydziale Komunikacji komunikacji lub starostwie, gdzie wydawany jest oficjalny druk z aktualnym stanem punktów. Dodatkowo, funkcjonariusze policji mogą udzielić informacji o posiadanych punktach na komisariacie lub podczas kontroli drogowej.
To, co dzieje się w Vegas, nie zawsze zostaje w Vegas. Coraz więcej krajów wprowadza punkty karne dla obcokrajowców. Taki system obowiązuje już w Austrii, Niemczech i Czechach.